De gerenommeerde Vlaamse theatermaker Gregory Caers en een groep jongeren van de de MBO Theaterschool Rotterdam toonden op de OFF Day New Audiences het resultaat van een week lang intensief werken in Amsterdam. De Nationale Opera vroeg Caers om een voorstelling te maken voor het Opera Forward Festival 2018. Het uitgangspunt: ongekende gebieden van de menselijke stem blootleggen. Caers vertelt over zijn project.

Door Koen Bartijn

Hoe is dit project tot stand gekomen? Met welke vragen ga je de komende week dit onderzoek aan?

“De aanleiding voor dit project was Rennen, een voorstelling waarin ik een grote groep jongeren in een werkelijke uitputtingslag stort, om vervolgens te onderzoeken wat er overeind blijft staan.  De Nationale Opera heeft mij gevraagd of ik aan de hand van dit werk de wereld van de opera wil openbreken. Voor dit project doe ik specifiek onderzoek naar de menselijke stem: hoe kunnen we deze rauwe uitputting vocaal tot uitdrukking brengen en hoe kunnen we vervolgens de essentie van de vocale klank vatten?”

Voor dit project werk je samen met 30 studenten van de MBO Theaterschool Rotterdam. Wat vraag je van de student die hieraan meedoet? Met welke houding moet deze student dit proces ingaan?

“De focus in mijn werk is altijd de overgave. Ik werk slechts een week met deze studenten in een zeer intensief repetitieproces om vervolgens tot een voorstelling te komen. De overgave van de studenten is hierin cruciaal: ik wil een bepaalde spontane echtheid en rauwheid van de menselijke natuur laten zien. Samen met de muzikaal leider Bas Gaakeer heb ik de studenten een aantal muziekstukken meegegeven om thuis te in te studeren, maar als ze eenmaal in de repetitieruimte zijn, zullen we de grond onder hun voeten vandaan halen. Ik heb deze fantastische groep jongeren al wel ontmoet, maar we hebben nog nooit met elkaar samengewerkt; dat maakt het dus helemaal een kamikaze-opdracht.

Kun je ons al iets vertellen over de muziek?

“De muziek is compact, maar toch explosief. De stukken die we de studenten hebben laten instuderen hebben allemaal een diepe klank met een continu voortstuwende onderstroom. We zullen werken met de canonvorm om daarmee een bepaalde rollende, ritmische beweging te zoeken; een beweging die de kracht heeft om op een intimiderende manier de ervaring van de toeschouwer binnen te dringen. Er zal continu een dreiging aanwezig zijn van uitbarsting, van iets dat net niet breekt maar toch explodeert. Met de stem zijn we opzoek naar een dierlijk oergeluid; alles wat het publiek te horen zal krijgen komt uit het lichaam van de studenten.”

Laatste vraag: wat wens je toe aan de toekomst van de opera?

 “Veel mensen komen pas op late leeftijd in contact met opera’s. Naar mijn idee moet de opera opzoek naar crossovers tussen verschillende genres en media om op die manier ook de jongeren van nu op vroege leeftijd in contact te laten komen met deze kunstvorm. Voor het bezoeken van een opera is een overgave van de toeschouwer vereist. Ik hoop dat de opera van de toekomst ook deze overgave bij jongeren kan uitlokken en ik denk dat crossovers hiervoor nodig zijn.”